Wirus żółtaczki rzepy (TuYV – Turnip Yellows Virus) to groźna choroba atakująca uprawy rzepaku. Choroba występuje na terenie całej Polski i ma rosnące znaczenie gospodarcze. TuYV może znacząco ograniczyć plon, nawet do 50 procent. Najskuteczniejszym sposobem zabezpieczenia upraw jest wybór odmian rzepaku z genetyczną tolerancją na TuYV.
Rośliny rzepaku ozimego zainfekowane TuYV mają charakterystyczne przebarwienia liści. Pierwszymi objawami zakażenia, które widoczne są już jesienią, są plamy w kolorze żółtym, pomarańczowym, poprzez czerwienie, aż do fioletowego. Pojawiają się one na blaszce liściowej od brzegu do środka. Chore rośliny wykształcą mniejszą liczbę rozgałęzień bocznych i mniej nasion w łuszczynie. Rezultatem infekcji będzie mniejszy plon oraz niższe zaolejenie nasion, a także większa zawartość glukozynolanów.
Głównym wektorem wirusów TuYV są mszyce, głównie mszyca kapuściana oraz mszyca brzoskwiniowo-ziemniaczana. W trakcie żerowania szkodników na roślinach dochodzi do infekcji. Dlatego jednym ze sposobów na ograniczenie rozprzestrzeniania się wirusa żółtaczki rzepy jest zwalczanie mszyc na plantacjach rzepaku.
Aby zmniejszyć zagrożenie ze strony wirusa żółtaczki rzepy warto łączyć działania profilaktyczne, w tym wybór odmian rzepaku tolerancyjnych na TuYV, z działaniami interwencyjnymi, takimi jak szybkie zastosowanie insektycydów. Może to ograniczyć przenoszenie wirusa. Regularny monitoring upraw pod kątem objawów TuYV (np. żółknięcie liści, zahamowany wzrost) oraz obecności mszyc jest kluczowy dla wczesnej reakcji na zagrożenie. Istotne jest stosowanie dobrych praktyk rolniczych, w tym odpowiedni płodozmian i eliminacja resztek pożniwnych po zbiorach.
Najskuteczną formą ochrony przed patogenem jest siew odmian tolerancyjnych na TuYV. Należą do nich odmiany z hodowli Pioneer®: