Fuzarioza kłosów. Objawy i zwalczanie

Something went wrong. Please try again later...

Fuzarioza kłosów wywoływana przez grzyby z rodziny Fusarium spp. to jedna z najgroźniejszych chorób zbóż. Kompleks patogenów atakuje uprawy pszenicy, pszenżyta, żyta, jęczmienia i owsa. Choroba nie tylko znacznie zmniejsza plon, ale też obniża jego jakość, a w niektórych przypadkach dyskwalifikuje go ze sprzedaży. W ziarnie pochodzących z zainfekowanych kłosów mogą być obecne groźne dla zdrowia ludzi i zwierząt mikotoksyny. To największe zagrożenie będące efektem zakażenia roślin fuzariozą kłosów.

Jak wygląda fuzarioza kłosów?

Grzyby zarodnikują na pomarańczowo-różowy lub biały kolor. Charakterystycznym objawem fuzariozy kłosów są pomarańczowo-różowe lub białe przebarwienia na kłosach. Ziarna roślin zarażonych fuzariozą kłosów są niewielkie, pomarszczone, również pomarańczowo-różowate lub białe.

fot 1. Fuzarioza kłosów w fazie BBCH 70-85
fot 2. Fuzarioza kłosów w fazie BBCH 86-92

Cykl rozwojowy - fuzariozy kłosów

Sprawcami infekcji są patogeny kilkunastu lub nawet kilkudziesięciu gatunków z rodzaju Fusarium, m.in. Fusarium avenaceum, Fusarium culmorum, Fusarium graminearum, Fusarium poae, czy Fusarium langsethiae. Infekcja może zacząć się od zakażonego materiału siewnego, gleby, resztek pożniwnych lub gatunków chwastów żywicielskich. Zarodniki przemieszczają się w górę rośliny, są roznoszone przez wiatr, a także przez rozpryskujące się krople deszczu. Szczególnie groźna jest infekcja fuzariozą kłosów w czasie kwitnienia, a także w fazie tworzenia po dojrzewanie ziarna. Ciepłe i wilgotne warunki podczas kwitnienia sprzyjają infekcji przez gatunki Fusarium. W sprzyjających okolicznościach (opady deszczu, odpowiednia temperatura) może dojść do wystąpienia wtórnej infekcji.

Jakie szkody wyrządza fuzarioza kłosów?

Infekcja patogenami z rodziny Fusarium może obniżyć MTZ oraz powodować niższe plony gorszej jakości (niska zawartość skrobi, obniżona wartość wypiekowa mąki). Jednak najważniejszą i najbardziej niebezpieczną kwestią jest wytwarzanie mikotoksyn w ziarnie w efekcie zakażenia roślin. Kwestie te są określone przez obowiązujące w UE regulacje prawne dotyczące najwyższych dopuszczalnych poziomów mikotoksyn fuzaryjnych w zbożach i produktach zbożowych oraz w paszach i produktach paszowych. Oznacza to, że rolnicy są zobowiązani do prowadzenia upraw w taki sposób, żeby produkować ziarno, które jest bezpieczne do spożycia przez ludzi i zwierzęta. W tym kontekście skuteczna ochrona fungicydowa jest kluczowa.

Fuzarioza kłosów zwalczanie

W walce z fuzariozą kłosów warto łączyć metody niechemicznie z zabiegami fungicydowym. Prawidłowy płodozmian oraz wprowadzenie do niego roślin bobowatych należą do polecanych praktyk agronomicznych. Ponadto, trzeba pamiętać, że fuzariozy kłosów pojawiają się na polach po kukurydzy, a także w rejonach, gdzie uprawiana jest kukurydza. Walka z fuzariozą kłosów to jeden z najważniejszych zadań zabiegu T3. Do jego wykonywania stosuje się fungicydy o działaniu zapobiegawczym, interwencyjnym i wyniszczającym. Ze względu na równoczesne występowanie wielu gatunków fuzariów, w zabiegach fungicydowych trzeba stosować mieszaniny różnych substancji czynnych. Tylko takie zintegrowane podejście zapewni skuteczność aplikacji.

Fuzarioza kłosów – czym pryskać? Rekomendowane fungicydy 

Do ochrony kłosów warto sięgnąć po produkty zawierające substancje czynne z nowych grup chemicznych np.  fenpikoksamid o nazwie handlowej Inatreq™ active.  Jej odkrycie zmieniło podejście do ochrony zbóż przed chorobami i wyznaczyło nowy standard fungicydów zbożowych. Substancja czynna działa w całkowicie nowym miejscu, czyli kompleksie III, hamując oddychanie mitochondrialne i zaburzając wytwarzanie ATP – głównego nośnika energii. Dzięki temu, Queen™ (Inatreq™ active + protiokonazol) skutecznie zwalcza fuzariozę kłosów i wiele innych chorób, w tym rdzę brunatną, rdzę żółtą i septoriozą paskowaną liści, brunatną plamistość liści, rynchosporiozę zbóż, czy mączniaka prawdziwego zbóż i traw. Środek zapewnia aż 6 tygodni skutecznej ochrony i daje efekt złotego ziarna, czyli wyższe plony o lepszej jakości.